Trong nh?ng n?m g?n ?ay, ? nhi?m m?i tr??ng do rác th?i ?ang tr? thành v?n ?? nh?c nh?i kh?ng ch? ? Vi?t Nam mà còn trên toàn th? gi?i. L??ng rác th?i sinh ho?t ngày càng gia t?ng theo t?c ?? ?? th? hóa và tiêu dùng, khi?n các b?i ch?n l?p nhanh chóng quá t?i, ngu?n n??c và kh?ng khí b? ? nhi?m nghiêm tr?ng.

N?u rác th?i kh?ng ???c phan lo?i ngay t?i ngu?n, vi?c thu gom và x? ly s? tr? nên khó kh?n, t?n kém và gay h?i lau dài cho m?i tr??ng s?ng c?ng nh? s?c kh?e con ng??i. Chính vì v?y, vi?c hi?u r? t?i sao ph?i phan lo?i rác th?i và l?i ích c?a vi?c phan lo?i rác t?i ngu?n là ?i?u v? cùng c?n thi?t ?? m?i ng??i có th? góp ph?n xay d?ng m?t m?i tr??ng xanh – s?ch – ??p và b?n v?ng h?n.

T?i sao ph?i phan lo?i rác th?i?

Phan lo?i rác th?i là quá trình tách rác ngay t? ngu?n phát sinh — nh? h? gia ?ình, c? quan, tr??ng h?c — thành t?ng nhóm khác nhau d?a trên tính ch?t, kh? n?ng tái ch? ho?c x? ly. Vi?c này giúp c?ng tác thu gom và x? ly tr? nên khoa h?c, ti?t ki?m và than thi?n v?i m?i tr??ng h?n.

Hi?n nay, ? Vi?t Nam, vi?c phan lo?i rác v?n ch?a ???c th?c hi?n ??ng b?. Nhi?u ??a ph??ng v?n thu gom rác chung m?t ch?, khi?n rác tái ch? b? l?n v?i rác h?u c? và rác nguy h?i. ?i?u này làm t?ng chi phí x? ly, gi?m hi?u qu? tái ch?, ??ng th?i gay ? nhi?m ??t, n??c, kh?ng khí nghiêm tr?ng.

Vi?c phan lo?i rác t?i ngu?n là yêu c?u c?p thi?t vì:

• Giúp d? dàng x? ly, tái ch? và tái s? d?ng: Khi rác ???c phan tách r? ràng, nh?ng v?t li?u có giá tr? nh? nh?a, kim lo?i, gi?y có th? ???c thu h?i và tái s? d?ng.
• Gi?m kh?i l??ng rác ph?i ch?n l?p: Nh? lo?i b? rác tái ch? và rác h?u c? có th? x? ly riêng, l??ng rác c?n ch?n l?p gi?m ?áng k?, kéo dài tu?i th? các b?i rác.
• H?n ch? ? nhi?m m?i tr??ng: Rác ???c x? ly ?úng lo?i giúp gi?m khí ??c, n??c r? rác và mùi h?i, b?o v? ngu?n n??c, ??t và kh?ng khí.
• Ti?t ki?m chi phí thu gom và x? ly: Khi rác ???c phan lo?i s?n, c?ng tác thu gom và v?n chuy?n tr? nên hi?u qu?, gi?m chi phí và c?ng s?c c?a các ??n v? m?i tr??ng.

L?i ích c?a vi?c phan lo?i rác th?i t?i ngu?n

Phan lo?i rác kh?ng ch? là hành ??ng b?o v? m?i tr??ng mà còn mang l?i nhi?u l?i ích thi?t th?c cho x? h?i và t?ng cá nhan. Khi rác ???c tách riêng t? ??u, quá trình thu gom, x? ly và tái ch? s? tr? nên hi?u qu? h?n, giúp ti?t ki?m chi phí, tài nguyên và gi?m thi?u ? nhi?m.

Gi?m thi?u tác h?i ??i v?i m?i tr??ng

Khi rác kh?ng ???c phan lo?i, vi?c ch?n l?p ho?c ??t rác chung s? t?o ra khí ??c h?i, gay ? nhi?m ngu?n n??c, ??t và kh?ng khí. ?ay c?ng là nguyên nhan làm gia t?ng bi?n ??i khí h?u, l? l?t và s?t l? ??t. Vi?c phan lo?i rác th?i t?i ngu?n giúp gi?m ?áng k? l??ng rác ph?i x? ly, h?n ch? vi?c ch?n l?p, góp ph?n b?o v? h? sinh thái và m?i tr??ng s?ng xung quanh.

Theo th?ng kê c?a B? Tài nguyên và M?i tr??ng, m?i n?m Vi?t Nam phát sinh kho?ng 62 tri?u t?n rác th?i sinh ho?t, nh?ng ch? 17% trong s? ?ó ???c x? ly ?úng quy chu?n. Ph?n còn l?i b? th?i tr?c ti?p ra m?i tr??ng, gay áp l?c l?n lên h? th?ng x? ly rác và ?e d?a s?c kh?e c?ng ??ng.

Ti?t ki?m tài nguyên thiên nhiên

Rác th?i n?u ???c phan lo?i ?úng cách s? tr? thành ngu?n nguyên li?u quy giá ?? tái ch?, gi?m nhu c?u khai thác tài nguyên m?i. Ch?ng h?n, gi?y có th? ???c tái ch? thành gi?y m?i; nh?a tái ch? thành chai, túi; kim lo?i ???c n?u ch?y ?? s?n xu?t v?t d?ng c?ng nghi?p.
Theo ??c tính, tái ch? 1 t?n gi?y giúp ti?t ki?m 4 t?n g?, 1 t?n nh?a ti?t ki?m 1,4 t?n d?u m?, và 1 t?n nh?m ti?t ki?m ??n 2 t?n qu?ng b?-xít — nh?ng con s? cho th?y giá tr? to l?n c?a vi?c tái ch? rác th?i.

Gi?m chi phí thu gom và x? ly rác

Khi rác ?? ???c phan lo?i t?i ngu?n, các c? quan m?i tr??ng d? dàng t? ch?c thu gom và x? ly theo ?úng quy trình, gi?m thi?u chi phí v?n chuy?n, nhan l?c và c?ng ngh?. Nhi?u nghiên c?u cho th?y, vi?c phan lo?i rác ?úng cách có th? giúp ti?t ki?m t?i 30% chi phí x? ly, ??ng th?i gi?m áp l?c cho ngan sách nhà n??c.

Nang cao y th?c c?ng ??ng và xay d?ng l?i s?ng xanh

Phan lo?i rác t?i ngu?n th? hi?n trách nhi?m c?a m?i cá nhan ??i v?i c?ng ??ng và m?i tr??ng. Khi hành ??ng này tr? thành thói quen, nó s? góp ph?n lan t?a l?i s?ng v?n minh, ti?t ki?m và than thi?n v?i thiên nhiên. Các ho?t ??ng phan lo?i rác trong gia ?ình, tr??ng h?c, c? quan hay khu dan c? ??u góp ph?n hình thành v?n hóa “s?ng xanh” trong x? h?i hi?n ??i.

Cách phan lo?i rác th?i t?i ngu?n hi?u qu?

?? vi?c phan lo?i rác th?i t?i ngu?n mang l?i hi?u qu? th?c t?, m?i cá nhan, h? gia ?ình và t? ch?c c?n hi?u r? nguyên t?c và cách th?c hi?n ?úng. Vi?c này kh?ng ph?c t?p nh?ng ?òi h?i s? kiên trì và y th?c trong sinh ho?t h?ng ngày.

Phan lo?i rác theo nhóm chính

• Rác h?u c?: Bao g?m th?c ?n th?a, v? rau c?, lá cay, trái cay h? h?ng… ?ay là lo?i rác d? phan h?y, có th? ? làm phan compost ph?c v? tr?ng tr?t.
• Rác tái ch?: G?m các v?t li?u có th? tái s? d?ng nh? gi?y, nh?a, th?y tinh, kim lo?i, bìa carton… C?n r?a s?ch và làm kh? tr??c khi b? vào thùng ?? tránh ? nhi?m chéo.
• Rác v? c?, khó phan h?y: Là nh?ng lo?i rác kh?ng th? tái ch? nh? cao su, g?m s?, t? lót, v?i v?n b?n… c?n ???c thu gom riêng ?? x? ly theo quy ??nh.
• Rác nguy h?i: Bao g?m pin, bóng ?èn, chai l? hóa ch?t, rác y t?, s?n, d?u nh?t… ph?i ???c thu gom riêng và bàn giao cho ??n v? chuyên trách ?? x? ly an toàn.

Chu?n b? d?ng c? và thùng ch?a phù h?p

M?i gia ?ình nên chu?n b? t?i thi?u 3 thùng rác riêng bi?t, có màu s?c ho?c nh?n dán ?? d? nh?n bi?t:

• Màu xanh lá cay cho rác h?u c?.
• Màu vàng ho?c xanh d??ng cho rác tái ch?.
• Màu xám ho?c ?en cho rác v? c?, khó phan h?y.
• Nên s? d?ng túi rác than thi?n v?i m?i tr??ng, tránh túi nilon khó phan h?y.

Th?c hi?n phan lo?i ?úng cách trong sinh ho?t

• R?a s?ch rác tái ch? (chai nh?a, lon kim lo?i, h?p s?a…) tr??c khi cho vào thùng.
• Kh?ng tr?n l?n rác ??t v?i rác kh?, rác h?u c? v?i rác tái ch?.
• ?? rác ?úng gi?, ?úng n?i quy ??nh ?? ??m b?o v? sinh và thu?n ti?n cho c?ng tác thu gom.

Lan t?a thói quen phan lo?i rác trong c?ng ??ng

• Gia ?ình, tr??ng h?c, doanh nghi?p có th? t? ch?c các bu?i tuyên truy?n, ho?t ??ng “Ngày kh?ng rác th?i nh?a” ho?c phong trào “Phan lo?i rác – s?ng xanh m?i ngày”.
• Khi nhi?u ng??i cùng th?c hi?n, vi?c phan lo?i rác s? tr? thành n?p s?ng v?n minh, b?n v?ng, góp ph?n xay d?ng m?i tr??ng s?ch ??p cho th? h? t??ng lai.

Hi v?ng r?ng qua bài vi?t này, m?i chúng ta s? hi?u r? h?n t?i sao ph?i phan lo?i rác th?i và l?i ích c?a vi?c phan lo?i rác t?i ngu?n. ?ay kh?ng ch? là trách nhi?m c?a các c? quan qu?n ly hay doanh nghi?p m?i tr??ng mà còn là hành ??ng thi?t th?c c?a t?ng cá nhan trong ??i s?ng h?ng ngày.

Phan lo?i rác ?úng cách là b??c ?i nh? nh?ng mang l?i y ngh?a l?n cho m?i tr??ng và t??ng lai. Ch? c?n b?t ??u t? nh?ng vi?c ??n gi?n – nh? ??t thùng rác riêng, tách rác tái ch? kh?i rác h?u c? – chúng ta ?? góp ph?n gi?m ? nhi?m, ti?t ki?m tài nguyên và xay d?ng m?t x? h?i xanh – s?ch – b?n v?ng h?n.